Aile İçi Şiddet
Ne Yapabilirim?
ADALETE ERİŞİMDE BİLGİ İLK ADIMDIR ŞİDDETİN FARKINDAYIM ÇARESİZ DEĞİLİM! Şiddet Nedir? Şiddet Döngüsü Şiddet Mağduru Kimdir, Nasıl Korunur? Başvurulabilecek Yerler Şiddetten Korunma ve Şiddeti Önleme ŞİDDETTEN KORUNMAK ve ŞİDDETİ ÖNLEMEK Bilgilenmekle Mümkündür!
MAĞDUR LEHİNE VERİLEBİLECEK BAŞLICA TEDBİR KARARLARI
Şiddet uygulayanın evden uzaklaştırılması,
Barınma yeri sağlanması,
Geçici maddi yardım yapılması,
Geçici koruma altına alınması,
Psikolojik, mesleki, hukuki ve sosyal bakımdan rehberlik ve danışmanlık hizmeti verilmesi,
Çocuklar için kreş imkânının sağlanması,
Geçici nafaka verilmesi.
ŞİDDETTEN KORUNMAK İÇİN BİLGİLENMEK GEREKİR
Şiddet mağduru ve şiddete uğrama tehlikesi olan kadınların, çocukların, aile bireylerinin ve tek taraflı takip mağduru kişilerin korunması 6284 sayılı Kanun kapsamındadır.
ŞİDDET MAĞDURUYSANIZ YAPMANIZ GEREKENLER
Kitapçığı okuyun.
Başvurabileceğiniz yerler ve başvuru süreçleri konusunda bilgilenin.
Acil durumlarda neler yapmanız gerektiğine ilişkin bilgiye sahip olun, acil telefon hatlarının numaralarını her an kullanabileceğiniz şekilde hazır tutun.
Ayrıca İnternet sitesini
(www.evicisiddet.adalet.gov.tr) inceleyebilirsiniz.
ŞİDDET NEDİR?
Şiddet, bireyin fiziksel, cinsel, psikolojik veya ekonomik yönden zarar görmesiyle ya da acı çekmesiyle sonuçlanan veya sonuçlanması muhtemel hareketleri, buna yönelik tehdit ve baskıyı ya da özgürlüğün keyfi engellenmesini de içeren, fiziksel, cinsel, psikolojik, sözlü veya ekonomik her türlü tutum ve davranıştır.
Şiddet, özel veya kamusal alanda (evde, aile bireyleri arasında, sokakta, iş yerinde) meydana gelebilir.
KADINA YÖNELİK ŞİDDET
Kadınlara, yalnızca kadın oldukları için uygulanan veya kadınları etkileyen, cinsiyete dayalı bir ayrımcılıkla kadının insan hakları ihlaline yol açan her türlü tutum ve davranıştır.
EV İÇİ ŞİDDET
Şiddet mağduru ve şiddet uygulayanla aynı haneyi paylaşmasa da aile veya hanede ya da aile mensubu sayılan diğer kişiler arasında meydana gelen her türlü fiziksel, cinsel, psikolojik ve ekonomik şiddeti ifade eder.
Ev içi şiddet için aynı evde yaşama şartı aranmaz. Ev içi şiddet, yakın ilişkideki kişiler arasında meydana gelen şiddettir. Bu şiddet aile bireyleri, boşanmış veya ayrı yaşayan kişiler ya da nişanlılar gibi yakın ilişkideki kişiler arasında olabilir.
ŞİDDET TÜRLERİ
1. FİZİKSEL ŞİDDET: Tokat atmak, iteklemek, tekmelemek, bir şey fırlatmak, yumrukla veya bir nesneyle vurmak, silah veya bunun gibi bir nesneyle zarar vermek ya da tehdit etmek, sağlık hizmetlerinden yararlanmasına engel olmak gibi kişinin bedenine zarar verecek her türlü davranıştır.
2. SÖZLÜ-DUYGUSAL-PSİKOLOJİK ŞİDDET: Şiddet hakaret etmek, aşağılayıcı söz söylemek, küçük düşürmek, aşırı kıskançlık yapmak, tehdit etmek, kişiye kendisini yetersiz hissettirecek söz veya davranışta bulunmak, küfretmek, kişinin kendisini ifade etmesine engel olmak, kişinin hareket özgürlüğünü kısıtlamak, kişinin aile üyeleri ve arkadaşlarıyla görüşmesini engellemek, kişinin istediği gibi giyinme özgürlüğüne engel olmak gibi fiziksel bir baskı olmaksızın uygulanan ve ruh sağlığını etkileyen her türlü söz ve davranıştır.
3. EKONOMİK ŞİDDET: Çalışmaya veya çalışmamaya zorlamak, kişinin gelirini kontrol altına almak, kişinin parasına veya banka kartlarına el koymak, kişiyi borçlanmaya zorlamak, kişiye hiç para vermemek veya çok az miktarda para vermek, kişinin çalışmasını zorlaştıracak hareketlerde bulunmak, kişiyle ailenin gelir ve giderleri hakkındaki bilgileri paylaşmamak gibi ekonomik baskı içeren her türlü tutum ve davranıştır.
4. CİNSEL ŞİDDET: Kadını istemediği yerde, şekilde veya zamanda cinsel ilişkiye zorlamak, kişiye cinsel içerikli sözler söylemek veya kişiyi cinsel içerikli sözler söylemeye zorlamak, kadını çocuk doğurmaya zorlamak veya kürtaj olmasına ya da olmamasına engel olmak, fuhuşa zorlamak, cinsel organlara zarar vermek, kişiyi cinsel yönden aşağılamak gibi davranışlarla kişinin cinselliğini kontrol altında tutup baskı uygulayan her türlü davranıştır.
ŞİDDET DÖNGÜSÜ
Şiddet, genelde bir döngü halinde gerçekleşmektedir.
Bu durum, kadının şiddete uğradıktan sonra gerekli önlemleri almak için harekete geçmesinde de bir engel oluşturmaktadır.
Şiddetin tekrarlanabileceğini bilmek, erken önlem almak açısından önemlidir.
ŞİDDET DÖNGÜSÜNÜN AŞAMALARI
Şiddet uygulayan kişi çeşitli sorunları bahane ederek gerginlik yaratır. Şiddet uyguladığı kişinin davranışlarını kontrol etmeye çalışır. Yapması ve yapmaması gerekenleri söyler. Mağdur kendini endişeli hisseder, gergin atmosferi hafifletmeye, sözleri ve davranışları konusunda dikkatli olmaya çalışır.
KRİZ DÖNEMİ
Şiddet uygulayan, sözlü, psikolojik, fiziksel, cinsel veya ekonomik olarak karşısındaki kişiye saldırır. Mağdur kendini aşağılanmış, üzgün hisseder ve haksızlığa uğrar.
PİŞMANLIK DÖNEMİ
Şiddet uygulayan, pişman olup veya pişman olduğunu söyleyip mağdurun gönlünü almaya çalışır ve olumlu bir tutum sergiler. Mağdur, şiddet uygulayanın çabalarını olumlu karşılar.
BAHANE DÖNEMİ
Şiddet uygulayan, pişman olup veya pişman olduğunu söyleyip mağdurun gönlünü almaya çalışır ve olumlu bir tutum sergiler. Mağdur, şiddet uygulayanın çabalarını olumlu karşılar.
BAHANE DÖNEMİ
Şiddet uygulayan, davranışları için bahaneler üretir. Mağdur, şiddet uygulayanın bahanelerini (gerekçelerini) anlamaya çalışır, değişmesi için yardım eder, kendi algılarından şüphe eder ve durum için kendini sorumlu hisseder.
ŞİDDET MAĞDURU KİMDİR?
1. Şiddet içeren tutum ve davranışlara maruz kalan,
2. Şiddet içeren tutum ve davranışlara maruz kalma tehlikesi bulunan,
3. Şiddetten etkilenen,
4. Şiddetten etkilenme tehlikesi bulunan
Kadınlar
Çocuklar
Aile Bireyleri
Tek taraflı ısrarlı takip mağdurları *
şiddet mağdurlarıdır.
*Tek Taraflı Israrlı Takip
Aralarında aile bağı veya ilişki bulunup bulunmadığına bakılmaksızın, şiddet uygulayanın, şiddet mağduruna yönelik olarak, güvenliğinden endişe edecek şekilde fiziki veya psikolojik açıdan korku ve çaresizlik duygularına sebep olacak biçimde, içeriği ne olursa olsun fiili, sözlü, yazılı olarak ya da her türlü iletişim aracını kullanarak ve baskı altında tutacak her türlü tutum ve davranışı, ifade eder.
Örnek: İstenmeyen ve korku yaratacak şekildeki ısrarlı arkadaşlık teklifleri.
ŞİDDET MAĞDURU NASIL KORUNUR?
6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun şiddeti derhal önlemeye ve gerekli desteği sağlamaya yöneliktir. Bu Kanun gereğince şiddete maruz kalan veya şiddete uğrama tehlikesi bulunan herkes, ilgili makam ve kurumlara başvurabilir. Bu kurum ve makamlar şiddete uğrayan ve şiddete uğrama tehlikesi içinde bulunan kişilerin bizzat başvurması zorunlu değildir. Şiddeti öğrenen veya tanıklık eden kişiler de başvurabilir.
POLİS MERKEZLERİ VE JANDARMA KARAKOLLARI
Şiddet mağduru veya şiddete uğrama tehlikesi altında bulunanlar, bulundukları yerin yakınındaki polis veya jandarma karakoluna başvurarak şikayette bulunabilirler.
Polis veya jandarma, derhal tedbir alınması gereken durumlarda önleyici ve koruyucu tedbirleri alır, diğer durumlarda Cumhuriyet savcılığına yönlendirir.
AİLE MAHKEMESİ HÂKİMLİĞİ
Şiddet mağduru veya şiddete uğrama riski olanlar, bulundukları il veya ilçenin Aile Mahkemesi hâkimliğine giderek, şiddeti önlemeye yönelik tedbirleri ve koruyucu tedbirlerin alınmasını isteyebilirler. Aile Mahkemesi’nin bulunmadığı yerlerde, Asliye Hukuk Mahkemesi hâkimine başvuruda bulunulabilir. Hâkim gerekli olan önleyici ve koruyucu tedbirlere karar verir.
MÜLKİ AMİR
Şiddete uğrayan veya uğrama tehlikesi altında bulunan kişiler, adliyede Cumhuriyet savcılığına da başvurarak şikayette bulunabilir ve gerekli tedbirlerin alınmasını isteyebilirler.
CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI
Şiddet mağduru veya şiddete uğrama tehlikesi altında olanlar, bulundukları ilin valilik makamına, eğer ilçede yaşıyorlar ise o ilçenin kaymakamlık makamına başvurarak da şikayette bulunup, koruyucu ve önleyici tedbirlerin alınmasını talep edebilirler.
AİLE VE SOSYAL POLİTİKALAR BAKANLIĞI İLGİLİ BİRİMLERİ
Şiddet mağduru veya şiddete uğrama tehlikesi altında bulunanlar, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı il ve ilçe müdürlüklerine ve bulundukları yerde varsa ŞÖNİM’lere (Şiddet Önleme ve İzleme Merkezine) başvurabilirler.
ŞİDDETE KARŞI Destek Alınabilecek Kurumlar
ALO 183
AİLE, KADIN, ÇOCUK VE ENGELLİ SOSYAL HİZMET DANIŞMA HATTI
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’na bağlı olarak çalışan ALO 183 hattı, şiddete uğrayan ya da uğrama tehlikesi bulunan ve desteğe gereksinimi olan kişilere psikolojik, hukuki ve ekonomik alanda danışmanlık sunmakta ve yararlanabilecekleri hizmet kuruluşları konusunda bilgi vermektedir.
ALO 183 ücretsizdir ve Türkiye’nin her yerinden 7 gün 24 saat ulaşılır.
ACİL TELEFON HATLARI
ALO 183 dışında acil durumlarda başvurulabilecek telefon hatları şunlardır:
ALO 155 Polis İmdat
ALO 156 Jandarma İmdat
112 ACİL
0212 656 96 96 / 0549 656 96 96 Aile İçi Şiddet Acil Yardım Hattı
444 43 06 Ankara İçin Gelincik Hattı
AİLE VE SOSYAL POLİTİKALAR İL MÜDÜRLÜKLERİ
Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğünde, varsa Aile ve Sosyal Politikalar İlçe Müdürlüğünde, Aile Danışma Merkezleri ve Toplum Merkezlerinde ücretsiz olarak;
Danışmanlık
Rehberlik
Yönlendirme hizmetleri verilmektedir.
ŞÖNİM (ŞİDDET ÖNLEME ve İZLEME MERKEZİ)
Şiddet Önleme ve İzleme Merkezi, şiddet uygulayan ve şiddete maruz kalanlara yönelik verilen tedbirlerin etkin olması için izleme yapan birimdir.
Bu merkezden hukuki, psikolojik, mesleki ve danışma gibi farklı alanlarda hizmetler almak mümkündür.
KADIN SIĞINMAEVLERİ
Sığınmaevleri ya da diğer adıyla konukevleri, şiddete uğrayan veya risk altındaki kadınların varsa beraberlerindeki çocuklarıyla birlikte, geçici süre ile barınma ihtiyacının karşılanması amacıyla kurulmuştur.
Ülkemizde bu hizmeti başta Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü olmak üzere, sivil toplum kuruluşları, belediyeler, kaymakamlıklar ve valilikler yürütmektedir.
Sığınmaevlerinde kalma süresi altı aydır. Gerektiğinde kalma süreleri uzatılmaktadır. 0-12 yaş arasında kız veya erkek çocuklar anneleriyle birlikte sığınmaevinde/konukevinde kalabilirler. 18 yaşın altındaki kız veya erkek çocuklar ise gerekli değerlendirmenin yapılmasının ardından Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğüne bağlı kuruluşlara yerleştirilmektedirler. 18 yaşından küçük kız çocukları anneleriyle birlikte konukevinde kalabilirler. 12 yaşın üstündeki erkek çocukları olan kadınlar ile engelli çocuğu bulunan kadınlara ŞÖNİM tarafından uygun görülmesi halinde kira ve iaşesi karşılanarak ev kiralanır.
Sığınmaevlerinde geçici süre için güvenli bir şekilde barınma ihtiyacı karşılanır, psikolojik ve sosyal destek sağlanır, barolarla işbirliği yapılarak hukusal danışmanlık hizmeti verilir, iş ve meslek edindirmeye yönelik çalışmalar yapılır, ihtiyaç duyulması halinde harçlık verilir, sığınmaevi/konukevinden ayrıldıktan sonra bağımsız yaşama geçmek isteyen kadınlara rehberlik ve danışmanlık konusunda destek olunur.
SAĞLIK KURULUŞLARI
Şiddete maruz kalındığında veya böyle bir risk altında iken bulunulan yere en yakın sağlık kuruluşuna (sağlık ocağı, aile hekimliği, hastanelerin acil servisi gibi) başvurulabilir. Şiddete uğranılmışsa gerekli tedavi yapılır ve yaşanılan şiddeti belgeleyen rapor düzenlenir.
112 acil yardım telefonunu arayarak da ulaşabilirsiniz.
BAROLAR
Avukatlık ücreti ödeyecek durumda olmayanlar bulundukları yerlerin barolarına başvurabilirler. Ücretsiz avukat talebi için barolardaki adli yardım kurumuna başvurmak gerekir.
Gerekli belgeler: Kimlik, ikametgah belgesi ve muhtardan alınacak fakirlik belgesinden ibarettir.
Baroya bağlı Kadın Danışma Merkezi bulunuyorsa doğrudan bu merkezlere başvurmak da mümkündür.
Bu merkezlerde ücretsiz hukuki yardım sağlanmaktadır.
KADIN SİVİL TOPLUM KURULUŞLARI
Kadın Sivil Toplum Kuruluşları gönüllü çalışan kuruluşlardır. Bu kuruluşlarda ücretsiz olarak danışmanlık ve rehberlik hizmeti verilmektedir. Konukevi bulunan kuruluşlarda geçici olarak barınma ihtiyaçları da karşılanmaktadır.
BELEDİYELERİN KADIN DANIŞMA MERKEZLERİ
Belediyelerin Kadın Destek Birimlerinde barınma, maddi destek ve diğer ihtiyaçları konusunda destek sağlanmaktadır.